Sosyal Medyanın Psikolojik Etkileri: Gösteriş Yapmanın Arkasındaki Psikolojik Dinamikler
Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, sosyal medya platformlarında sergilenen gösterişçi davranışların, uzun vadede bireylerin psikolojik sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceğine dikkat çekiyor. Bu tür davranışların sıklaşması ve aşırıya kaçması, bireylerin gerçek benliği ile sosyal medya üzerindeki benlikleri arasında bir çatışma yaratabiliyor. Taşkın, bu durumun stres ve tükenmişlik hissine yol açabileceğini belirtiyor.
Özellikle sosyal medyada fenomen haline gelen gösteriş yapma tutkusunun, bireylerde psikolojik sorunlara neden olabileceğini vurgulayan Taşkın, “Bu tür davranışlarla baş edemeyen kişiler, öz değer düşüklüğü, çeşitli psikolojik hastalıklar ve hatta intihar riski ile karşı karşıya kalabilir.” şeklinde uyarıda bulundu.
Gösteriş Yapmak: Bir Alışkanlık mı, Yoksa Sosyal Bir Norm mu?
Günümüzde bireylerin kendilerini başkalarına sürekli sunma eğiliminin arttığını belirten Taşkın, “Paylaşılan tatiller, lüks yaşam tarzları ve sürekli olarak ‘mükemmel’ görünme çabaları, dijital dünyamızın bir parçası haline geldi. Ancak bu gösterişçi davranışların altında yatan psikolojik dinamikler oldukça karmaşık olabilir.” dedi.
Taşkın, gösteriş yapmanın sadece bir alışkanlık veya sosyal norm olarak görülmemesi gerektiğini belirterek, bu durumun bazı psikopatolojik sorunlarla bağlantılı olabileceğine dikkat çekti.
Psikopatolojik Durumlarla İlişkisi
Gösteriş yapmanın, çeşitli psikopatolojik durumlarla olan bağlantılarına da değinen Taşkın, şunları ifade etti:
- Narsisizm: Narsistik kişilik bozukluğu, bireylerin kendilerini tanrısal bir özdeğer duygusuyla görmesine ve sürekli hayranlık beklemesine yol açar. Sosyal medya, narsistik eğilimleri teşvik eden bir platform haline gelebilir. Paylaşılan filtreli fotoğraflar ve gösterişli yaşam tarzları, narsistik bireylerin kendilerini üstün hissetmelerine yardımcı olur.
- Anksiyete: Sosyal medyada sürekli kendini gösterme ihtiyacı, anksiyete bozuklukları ile ilişkili olabilir. Bireyler, sosyal onay arayışında kendilerini sürekli bir performans sergilemek zorunda hissedebilirler. Bu durum, sosyal anksiyete bozukluğu veya genel kaygı bozukluğu gibi sorunları tetikleyebilir.
- Kimlik Sorunları: Sosyal medyada gösteriş yapma eğilimi, özdeğer sorunlarıyla da ilişkilidir. Bireyler, kendilerini başkalarına beğendirme çabası içinde olabilirler, bu da düşük özsaygı ve kimlik sorunlarına yol açabilir.
Gerçek Benlik ve Sosyal Medya Benliği Arasındaki Çatışma
Sosyal medyanın bireylerin psikolojik sağlığı üzerindeki etkilerinin karmaşık olduğunu ifade eden Taşkın, “Gösteriş yapma ihtiyacı, bazen gerçek yaşamın zorluklarından kaçış mekanizması olarak işlev görebilir. Bireyler, sosyal medyada idealize edilmiş bir imaj oluşturarak kişisel güvensizliklerden uzaklaşmayı amaçlayabilirler.” dedi.
Bu tür davranışların sürekli hale gelmesinin, uzun vadede psikolojik sağlığı olumsuz etkileyebileceğini vurgulayan Taşkın, “Kişinin gerçek benliği ile sosyal medya üzerindeki benliği arasındaki çatışma, stres ve tükenmişlik hissine yol açabilir. Ayrıca, sosyal medya üzerinden sürekli kendini başkalarıyla kıyaslama eğilimi, depresyon ve düşük özsaygı gibi semptomları tetikleyebilir.” açıklamasında bulundu.
Sosyal Medyanın Sağlıklı Kullanımı ve Önemi
Sosyal medyanın sağlıklı bir şekilde kullanılmasının, bireylerin psikolojik iyilik halleri için kritik öneme sahip olduğunu aktaran Taşkın, “Kendini sürekli olarak gösterme ihtiyacı yerine, gerçek özdeğer ve benlik algısının güçlendirilmesi, hem bireysel hem toplumsal anlamda daha sağlıklı bir yaklaşımı temsil eder.” dedi.
Bu durumla baş edemeyen bireylerin ruh sağlığı uzmanlarından destek almasının önemini vurgulayan Taşkın, “İlginin azalması, öz değer düşüklüğüne ve bunun sonucunda psikolojik hastalıklara, hatta intihar riskine yol açabilir. Bu konunun üzerinde hassasiyetle durulması gerekmektedir.” diyerek sözlerini tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı