SIBO Nedir ve Neden Yaygınlaşıyor?
Son yıllarda görülme sıklığı artan SIBO, yani İnce Bağırsak Bakteriyel Aşırı Büyümesi, ince bağırsakta aşırı bakteri çoğalması olarak tanımlanmaktadır. Bu durum, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Acıbadem Taksim Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Atakan Yeşil, SIBO’nun en önemli nedenlerinden birinin sağlıksız beslenme alışkanlıkları olduğunu vurgulamaktadır. “Yapılan araştırmalar, yalnızca yetişkinlerde değil, çocuklar ve özellikle ergenlerde de SIBO’nun yaygınlaştığını göstermektedir. Hastalar genellikle karın şişkinliği ve gaz şikayetleriyle başvurmakta, aynı zamanda sürekli bir yorgunluk hissi yaşadıklarını, ancak bunun nedeninin belirlenemediğini ifade etmektedirler. Bu belirtilerin altında SIBO yatıyor olabilir” diyor.
SIBO Belirtileri ve Tehditleri
Yaşam tarzında yapılacak bazı basit ama etkili değişikliklerle bu önemli sorunun üstesinden gelmek mümkün olduğunu belirten Prof. Dr. Atakan Yeşil, SIBO’ya karşı alınabilecek etkili önlemleri sıralamaktadır. Özellikle karbonhidrat açısından zengin beslenme, fast-food tüketimi, gazlı içecekler ve alkol, bağırsak sağlığını tehdit eden unsurlar arasında yer almaktadır. Prof. Dr. Yeşil, “Karbonhidrat (şeker) bağırsaktaki bakteriler tarafından parçalanarak karbondioksit, hidrojen ve metan gazı üretir. Bu da SIBO nedeniyle görülen gaz ve şişkinliğin başlıca nedenidir. Ayrıca, süt ve süt ürünlerindeki laktoz, aşırı yağlı fast-food tarzı yiyecekler de SIBO sıklığını artırmaktadır. Uzun süreli ya da gereksiz mide koruyucu ilaç kullanımı da SIBO gelişimine katkıda bulunabilir” şeklinde açıklamalarda bulunmaktadır.
SIBO’nun Belirtileri
SIBO’nun yol açtığı en yaygın şikayetler şunlardır: şişkinlik, gaz, kabızlık, ishal ve kronik yorgunluk. Prof. Dr. Atakan Yeşil, “Hastalar genellikle karınlarının gün içerisinde balon gibi şiştiğini, kadın hastalarımızsa kendilerini hamile gibi hissettiklerini ifade ediyorlar. İş toplantılarında ve sosyal yaşamlarında bu durumdan rahatsızlık duyuyorlar. SIBO tanısı, özellikle şişkinlik, karın ağrısı, karında huzursuzluk hissi ve kronik ishal şikayeti olan hastalarda akla gelmelidir” diyor. Ayrıca, SIBO’nun B12 eksikliğine yol açabileceğini ve bu durumun unutkanlık ve stres sorunlarına neden olabileceğini de ekliyor.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
SIBO’nun tanısında genellikle karbonhidrat nefes testi veya ince bağırsak aspirasyonunda bakteri sayısının ölçülmesi kullanılmaktadır. Prof. Dr. Atakan Yeşil, “Günlük pratikte genellikle karbonhidrat nefes testi ile metan ve hidrojen gaz seviyeleri ölçülerek tanı konulmaktadır. Tedavi genellikle hastanın şikayetlerine göre belirlenir ve antibiyotik, probiyotik ve vitamin takviyeleriyle desteklenir” şeklinde bilgilendiriyor. Ancak, tedaviye rağmen hastaların %40’ında belirtilerin tekrar edebileceğini vurgulayan Yeşil, “Tedavinin en kritik noktası, SIBO’ya neden olan durumların doğru bir şekilde saptanmasıdır. Tedavi edilmediğinde, SIBO bağırsaklarda ve genel sağlık durumunda olumsuz etkiler yaratabilir” diyor.
SIBO’ya Karşı Alınabilecek Etkili Önlemler
Prof. Dr. Atakan Yeşil, ince bağırsakta aşırı bakteri çoğalmasını önlemek için alınabilecek 12 etkili önlemi şöyle sıralıyor:
- Karbonhidrat (şeker) alımını azaltın. Basit karbonhidratlar (beyaz ekmek, pirinç, unlu mamuller vb.) yerine kompleks karbonhidratlar (tahıllı ya da tam buğday ekmeği, bulgur, kefir vb.) tercih edin.
- Laktoz (süt ve süt ürünleri) ve gluten içeren besinlerden kısıtlı bir beslenme tarzı benimseyin.
- Akdeniz diyeti gibi sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturun.
- Şikayetlerinizi tetikleyen besinleri iyi gözlemleyin ve bunlardan kaçının.
- Günde en az iki litre su tüketin.
- Yağlı ve kızartma yiyeceklerden uzak durun.
- Fast-food yiyecekler ve gazlı içeceklerden kaçının.
- Alkolden uzak durmaya çalışın, özellikle yüksek gluten içeren içeceklerden kaçının.
- Mide koruyucu ilaçları, doktorunuz gerekli görmedikçe kullanmayın.
- Sağlıklı bağırsak florası için doktor önerisiyle probiyotik takviyeleri kullanabilirsiniz.
- Egzersiz yapmayı ihmal etmeyin; düzenli egzersiz, hem zihinsel hem de fiziksel sağlık için önemlidir.
- Stresle başa çıkmayı öğrenin; bu konuda gerekli önlemleri alın.
Bu önlemlerle SIBO’nun etkilerini azaltmak ve bağırsak sağlığınızı korumak mümkündür.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı